Weerbaar, wat is dat ?
We spreken van weerbaarheid wanneer een kind op een passende manier voor zichzelf op durft te komen, zonder daarbij anderen te schaden of respectloos te behandelen. Een kind dat weerbaar is, is in staat zijn of haar grenzen te bewaken. En het kind kan zichzelf verdedigen en durft een eigen mening te hebben. Ook zien we dat kinderen die goed weerbaar zijn, ook voor anderen durven op te komen, zelfstandig zijn maar ook om hulp durven te vragen, om kunnen gaan met kleine tegenslagen en hun eigen grenzen kennen en respecteren.
Maar het meest belangrijk voor de weerbaarheid van een kind is het zelfvertrouwen. Een kind dat weerbaar is heeft een goed gevoel van eigenwaarde en is zich bewust van zijn of haar eigen gevoelens en die van anderen. Er is ook sprake van een wisselwerking tussen weerbaarheid en zelfvertrouwen. Een kind dat weinig weerbaar is en niet voor zichzelf durft op te komen zal soms negatieve ervaringen hebben. Dit zorgt voor een negatief zelfbeeld, wat het zelfvertrouwen geen goed doet. En dit zelfvertrouwen heeft weer invloed op de weerbaarheid. Zo kan een kind met weinig zelfvertrouwen in een negatieve spiraal terecht komen.
Hieruit voortvloeiend zijn er dus een aantal signalen die een vermoeden kunnen doen ontstaan dat een kind te weinig weerbaar is. We zien bij kinderen die weinig weerbaar zijn dat ze weinig zelfvertrouwen hebben, hun eigen grenzen niet goed kunnen aangeven en gemakkelijk over zich laten lopen. Deze kinderen zijn over het algemeen snel gekwetst door kritiek en vinden het moeilijk zelf situaties op te lossen, ze vragen al snel om hulp van buitenaf. In het contact met leeftijdgenoten zien we vaak dat ze het moeilijk vinden aansluiting te vinden, vaak niet mee durven doen of voortdurend vragen of ze mee mogen doen, terwijl de situatie ze alle mogelijkheid biedt om gewoon mee te doen. Ook in hun houding zien we dat ze weinig ontspannen zijn en ze vermijden vaak oogcontact.
Kinderen die weinig weerbaar zijn hebben er ook moeite mee een eigen mening te hebben, gevoelens te uiten en vinden het moeilijk om 'nee' te zeggen uit angst af gewezen te worden. Niet-weerbare kinderen kunnen hierdoor soms ook 'meelopers' worden.